دامداری یزد در پیچ و خم مشکلات 

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز یزد، مردمان خطه کویر که طعم خشکسالی را سالهاست که چشیده اند، اما دست روی دست نگذاشته و در بسیاری از موارد از جمله تولیدات دامی وفرآورده‌های لبنی در کشور حرفی برای گفتن دارند.

یزد، جزء استان‌های تولید کننده یکی از کالا‌های اساسی پراهمیت یعنی شیراست. شیر تولیدی در دامداری‌های استان یزد مازاد بر نیاز استان است و به استان‌های همجوارنیزصادر می‌شود.

بهترین محصولات لبنی نیزدر جنوب کشور توسط کارخانه‌های فرآورده‌های لبنی استان یزد تولید می‌شود. 

حال در سالی که رهبر معظم انقلاب آنرا به نام سال جهش تولید نامگذاری کرده اند تا این مهم بتواند سرلوحه برنامه ریزی‌های مسئولان و مردم قرار بگیرد، استانی که تولید کننده یک قلم از کالا‌های اساسی بسیار پراهمیت یعنی شیر است که باید پای ثابت هرسفره ایرانی باشد، با مشکلات عدیده‌ای روبرو شده که منجر به تعطیلی چند واحد دامداری استان شده است و نیازمند حمایت‌های بیشتر مسئولین کشوری و استانی است.

 

بخشی از شیر تولیدی استان یزد در اختیار واحد‌های صنایع تبدیلی و تکمیلی قرار می‌گیرد و بخشی نیز در بازار عرضه می‌شود. 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد می‌گوید: ۱۵۰ تن شیر تولیدی یعنی ۵۰ درصد شیر تولیدی که مازاد بر نیاز استان است، روزانه از استان خارج و به استان‌های همجوار صادر می‌شود.

سجادی پور می‌افزاید: ۵۵۸ واحد گاوداری شیری صنعتی با ۱۹ هزار و ۷۶۴ راس گاو شیری و ۵۷۷ واحد نیمه صنعتی با ۶ هزار و ۴۵۸ راس گاو شیری در استان یزد وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه هم اکنون ۴۵۴ واحد دامداری نیمه راکد و راکد دراستان یزد وجود دارد، می‌گوید: یکی از دلایل تعطیلی واحد‌های دامداری استان کمبود نقدینگی است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد از دیگر دلایل تعطیلی واحد‌های دامداری را بالا بودن هزینه‌های تولید شیر عنوان می‌کند و می‌گوید: در نهایت قیمتی که برای شیر آن هم به صورت کشوری تعیین می‌شود با هزینه‌ها جور در نمی‌آید.

سجادی پور می‌افزاید: بخشی از شیر تولیدی استان در اختیار واحد‌های صنایع تبدیلی و تکمیلی استان یزد قرار می‌گیرد و بخشی نیز در اختیار مصرف مستقیم مردم قرار می‌گیرد.

 

به سراغ یک مجتمع بزرگ دامداری رفتم که بتوانم از نزدیک در جریان مشکلات آن‌ها قرار بگیرم. با علیرضا یکی از این دامداران همصحبت می‌شوم، او می‌گوید: قیمتی که برای شیر تولیدی ما تعیین کرده اند به هیچ وجه با هزینه‌هایی که ما متحمل می‌شویم جور در نمی‌آید. هزینه‌های دامداری‌ها بسیار بالا است. با توجه به اینکه یزد تولید کننده محصولات کشاورزی وخوراک دام نیست، برای تهیه خوراک دام باید کرایه حمل خوراک دام از شهر‌های دیگر پرداخت شود.

با دامدار جوان و تحصیل کرده‌ای روبرو شدم. علی نیز می‌گوید: با توجه به اینکه شرایط وهزینه‌ها در استان‌ها متفاوت است، باید قیمت مصوب شیر استانی تعیین شود.

حاج محمد هم معتقد است نمیتوانیم با قیمت تمام شده که کارشناس جهاد کشاورزی تعیین کرده است، شیر را بفروشیم. فروش شیر با این قیمت موجب می‌شود نقدینگی ما کاهش یابد و ما نمی‌توانیم با این قیمت‌ها به کار خود ادامه دهیم.

 

قیمت شیر، مسئله‌ای که دامداران بر این باورند که با تعیین نرخ مصوب تا حدودی مشکلشان حل می‌شود. مدیرکل تعزیرات استان یزد در این باره می‌گوید: هیچ کس اجازه افزایش قیمت شیر در استان را ندارد، شیر قیمت مصوب دارد و تنها می‌توانیم در استان از طریق مجاری قانونی با آنالیز قیمت از طریق سازمان‌های مربوطه افزایش قیمت شیر را داشته باشیم.

سالاری می‌افزاید: برای نظارت بر قیمت شیر و لبنیات دو متولی داریم متولی اول سازمان جهاد کشاورزی که حامی تولید کننده است و سازمان صنعت و معدن و تجارت.

معاون امور بازاریابی و توسعه تجارت سازمان صنعت وتجارت استان یزد می‌گوید: درتنظیم بازار کشور که متولی آن سازمان صمت است شیر تعیین قیمت شود، یعنی وزارت جهاد آنالیز‌ها را درتنظیم بازار مطرح می‌کند و قیمت کشوری را برای شیر خام تعیین می‌کنند. البته در استان‌ها جای کمی مانور وتغییرات قیمت شیر با توجه به شرایط تولید در استان‌ها وجود دارد.

افشارپور می‌افزاید: به تنظیم بازار کشور پیشنهاد داده ایم که با توجه به اینکه شرایط و هزینه‌ها در استان‌ها متفاوت است قیمت مصوب شیر را استانی یا منطقه‌ای انجام دهیم، اما هنوز قیمت کشوری تعیین می‌شود. 

 

از ۲۶۵ هزار تن تولیدات صنایع لبنی استان، ۹۳ هزار تن شیر پاستوریزه، هفت هزار تن پنیر، شش هزار تن شیر استریل، ۲۶ هزارتن ماست و ۳۶ هزار تن دوغ تولید می‌شود.

سجادی پور رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد می‌گوید: ۲۸ مجوز تاسیس در بخش صنایع لبنی با ظرفیت ۱۵۷ هزار تن در حال فعالیتند.

هرچند تولید شیر ولبنیات یکی از توانمندی‌های استان یزد بشمار می‌رود، اما به دلیل مشکلات این صنعت از دوازده واحد تولید شیر نیمی از آن‌ها تعطیل شده اند.

رئیس هیئت مدیره صنایع لبنی استان دلیل تعطیلی صنایع لبنی استان را عدم سرمایه در گردش می‌داند و می‌گوید: سرمایه در گردش در تولید شیر بسیار تاثیرگذار است و اگر مسئولان به صنایع شیرکمک نکنند مشکلات بزرگی به وجود خواهد آمد.

فردوسیان می‌افزاید: با توجه به افزایش سرانه مصرف مواد لبنی بین مردم و با توجه به اینکه یزد یکی از تولید کننده‌های صنایع لبنی برتر در کشور است، می‌توان با حمایت از این صنعت زمینه ایجاد اشتغال بیشتر را فراهم کرد.

به سراغ مدیرکل تعزیرات حکومتی استان یزد می‌روم. یکی از متولیان نظارت بر این بخش. سالاری می‌گوید: استاندار در جلسات تنظیم بازار استان تاکید دارند که شیر تولیدی استان دردرجه اول دراختیار واحد‌های تولیدی فرآورده‌های لبنی استان قرار بگیرد و هرگونه مساعدتی برای برگشت وجه دامدار نیز صورت بگیرد.

به گفته وی درصورتیکه واحد‌های فرآورده‌های لبنی ودامداری‌ها مشکلی دارند به ستاد تسهیل یا کارگروه رفع موانع تولید مراجعه کنند تا در صورت امکان برای رفع مشکل آن‌ها اقدام شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد هم با اشاره به به شیوع انواع بیماری بین دام‌ها از دامداران خواست تا دام‌های خود را بیمه کنند.

سجادی پور می‌افزاید: از امسال با ۵۱ هزار تومان برای هر راس گاو، دولت تا ۱۶ میلیون تومان غرامت پرداخت می‌کند.

 

برای تحلیل بازار نابسامان لبنیات به سراغ دامداران دیگری دراستان رفتم، تا از نزدیک در جریان مشکلات آن‌ها قرار بگیرم.

با اولین دامداری که روبرو شدم مشکلات زیرساختی را از جمله مشکلات دامداری‌های استان بیان می‌کند و می‌گوید: دامداری‌ها از نظر بهداشت ضعیف عمل می‌کنند به دلیل اینکه قیمت آب به نرخ صنعتی محاسبه می‌شود به همین دلیل نمیتوانیم بهداشت را به خوبی رعایت کنیم.

آقای زارع دیگر دامدار یزدی هم می‌گوید: هر راس گاو در روز ۱۵۰ تا ۲۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند، با توجه به اینکه هزینه‌های آب بهای ما صنعتی محاسبه می‌شود و گران است، مجبور هستیم برای پایین آمدن هزینه، آب کمتر استفاده کنیم که با این وجود ممکن است آلودگی وارد شیر شود. 

مسئله‌ای که باید جواب آن را از معاون درآمد و امور مشترکان آبفای استان یزد گرفت. سهیلی نیا می‌گوید: با توجه به اینکه برخی از دامداری‌ها در استان جهت توسعه فعالیت خود بدون مجوز اقدام به افزایش ظرفیت نموده و مازاد بر ظرفیت قراردادی که در خصوص مصرف آب دارند آب مصرف می‌کنند این مازاد مصرف به نرخ آزاد محاسبه می‌شود. نرخ آب آزاد در سال ۹۹ شش برابر نرخ آب صنعتی محاسبه می‌شود؛ که این موجب افزایش نرخ آب بهای دامداری‌ها خواهد شد.

وی می‌گوید: تعرفه‌های مصوب که در خصوص آب اعمال می‌شود توسط وزیر نیرو ابلاغ می‌شود

سهیلی نیا می‌گوید: تعرفه‌های مصوب شورای اقتصاد در تمامی سایت‌ها وجود دارد. 

 

تولید دام و محصولات دامی بخش حیاتی جامعه است که نیاز به حمایت دولت و تعاونی‌ها دارد.

رهبر معظم انقلاب سال ۹۹ را سال جهش تولید نامگذاری کرده اند که این امر نشان از لزوم توجه مضاعف در حوزه‌های اقتصادی و تولیدی کشور دارد. 

اگر بخواهیم به شکل واقعی شاهد «جهش تولید»، «رونق تولید» باشیم باید موانعی که بر سر راه دامداران، تولیدکنندگان وجود دارد برداشته شوند تا به خواست و سند چشم‌اندازی که مد نظر رهبر انقلاب است، دست یابیم.

مدت‌ها است پرونده شیر و لبنیات روی میز مسئولین استان یزد است، اما کاش رسیدگی به این پرونده‌ها داستان نوش دارو پس از مرگ سهراب نشود.